Poznaj obowiązki po zakończeniu projektu

Trwałość projektu

Okres trwałości projektu to czas, w którym należy zachować w niezmienionej formie i wymiarze efekty projektu. Ich osiągnięcie zadeklarowałeś we wniosku o dofinansowanie. Dotyczy to np. zakupionych środków trwałych i stworzonych miejsc pracy. Obowiązek zachowania trwałości dotyczy projektów infrastrukturalnych oraz inwestycyjnych, w których dokonywane są zakupy sprzętu lub wyposażenia.

Naruszenie trwałości projektu następuje, gdy zajdzie którakolwiek z poniższych okoliczności:

1. zaprzestaniesz działalności produkcyjnej lub przeniesiesz ją poza obszar objęty Programem, co w przypadku Regionalnego Programu dla Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 oznacza lokalizację poza obszarem województwa małopolskiego;
2. nastąpi zmiana własności elementu infrastruktury (np. sprzedaż, darowizna), która daje przedsiębiorstwu lub podmiotowi publicznemu nienależne / nieuzasadnione  korzyści (czyli głównie takie, które są nie do pogodzenia z celami pomocy oraz celami danego działania);
3. nastąpi istotna zmiana wpływająca na charakter projektu, jego cele lub warunki wdrażania, która mogłaby doprowadzić do naruszenia jego pierwotnych celów.

Naruszeniem zasady trwałości jest również (w przypadku inwestycji w infrastrukturę lub inwestycji produkcyjnych) przeniesienie w okresie 10 lat od daty płatności końcowej działalności produkcyjnej poza obszar UE. Zasada ta nie ma zastosowania w odniesieniu do mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw.

Za datę rozpoczęcia okresu trwałości należy przyjąć dzień przekazania Beneficjentowi środków
ostatniej płatności na rzecz projektu (dzień obciążenia rachunku Instytucji). Wyjątek stanowi sytuacja, gdy Beneficjent nie otrzymuje płatności końcowej od Instytucji (np. system zaliczkowy). Wówczas za datę rozpoczęcia okresu trwałości należy przyjąć dzień zatwierdzenia wniosku o płatność końcową.

Monitorowanie projektów w okresie trwałości

Sprawozdawczość

Co do zasady monitorowaniem projektu w okresie trwałości objęte są wszystkie projekty, które uzyskały dofinansowanie w ramach Regionalnego Programu Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020. 

Masz obowiązek sporządzania sprawozdań lub oświadczeń specyficznych dla danego Działania/Poddziałania/konkursu. Pierwsze sprawozdanie przesyłasz na wezwanie Instytucji po upływie roku od daty przekazania płatności końcowej/ zatwierdzenia wniosku o płatność. Po wezwaniu przez Opiekuna projektu przydzielonego Ci na okres trwałości masz 14 dni na przygotowanie i złożenie sprawozdania lub dodatkowego oświadczenia. Dokumenty przesyłasz poprzez moduł korespondencji w SL2014 z wykorzystaniem kwalifikowalnego podpisu elektronicznego (podobnie jak wniosek o płatność). Zakończenie weryfikacji sprawozdania następuje w terminie do 120 dni od momentu jego otrzymania przez Instytucję.

Monitoring

Monitoring projektów dotyczy w szczególności następujących obszarów:

1. Cel projektu – sprawdzenie zachowania celu projektu definiowanego poprzez osiągnięcie i utrzymanie wskaźników rezultatu/ produktu; 
2. Obszary specyficzne w ramach poszczególnych działań SzOOP; 
3. Kwalifikowalność podatku VAT;
4. Generowanie dochodu w projekcie;
5. Promocja projektu;
6. Zgodność projektu z politykami horyzontalnymi – zachowanie zgodności z politykami horyzontalnymi (zrównoważonego rozwoju, równości szans i niedyskryminacji, w tym dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, oraz równości szans kobiet i mężczyzn);
7. Archiwizacja.

Kontrola trwałości projektu

Kontrola trwałości jest prowadzona w okresie 5 lat od daty dokonania płatności końcowej na rzecz
Beneficjenta. Okres ten może być skrócony do 3 lat w zakresie utrzymania inwestycji lub miejsc pracy w projekcie Beneficjenta, który jest mikro-, małym lub średnim przedsiębiorcą. 

Kontrola trwałości służy sprawdzeniu, czy w odniesieniu do współfinansowanych projektów nie zaprzestano działalności produkcyjnej lub nie przeniesiono jej poza obszar objęty programem, nie zmieniono własności elementu infrastruktury, która daje przedsiębiorstwu lub podmiotowi publicznemu nienależne korzyści oraz czy nie nastąpiła istotna zmiana wpływająca na charakter projektu, jego cele lub warunki wdrażania, która mogłaby doprowadzić do naruszenia pierwotnych celów projektu. Może być ona rozszerzona o kontrolę innych elementów podlegających procedurze wcześniejszego monitorowania trwałości projektu po zakończeniu realizacji projektu.

Konsekwencje niezachowania trwałości projektu

Naruszenie zasady trwałości może oznaczać konieczność zwrotu środków otrzymanych na realizację projektu wraz z odsetkami liczonymi jak dla zaległości podatkowych od dnia przekazania środków, proporcjonalnie do okresu niezachowania obowiązku trwałości. W indywidualnych przypadkach, w sytuacji wystąpienia wyjątkowych okoliczności (zdarzenia losowe, siły natury itp.), IZ RPO może zawiesić okres trwałości projektu, tzn. przedłużyć go o czas niezbędny do wznowienia działalności Beneficjenta, wynikający z wystąpienia ww. okoliczności. Nie zwalnia to Beneficjenta z obowiązku utrzymania trwałości projektu. 

VAT w okresie trwałości

Po zakończeniu roku, w którym kupiony środek trwały lub wartość niematerialna i prawna podlegająca amortyzacji zostały oddane do użytkowania, dokonuje się pierwszej korekty podatku naliczonego, natomiast kolejne korekty dokonywane są odpowiednio przez 10 kolejnych lat (w odniesieniu do nieruchomości) lub przez 5 lat (w odniesieniu do pozostałych środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji). Tym samym Beneficjent decydując się na kwalifikowalny podatek VAT w projekcie powinien mieć na uwadze nie tylko 5-letni okres trwałości projektu ale również okres możliwy do dokonania korekty deklaracji VAT-7, który przysługuje podatnikowi na podstawie ustawy o podatku od towarów i usług.

Więcej informacji

Kwestie trwałości projektów reguluje w szczególności art. 71 Rozporządzenia 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r., natomiast ogólne zasady w zakresie monitorowania projektów w okresie trwałości  regulują zapisy załącznika do umowy o dofinansowanie/porozumienia/uchwały.